نکات مهم برای مترجمین
خیلی ها فکر می کنند که ترجمه کار ساده ای است و کافی است کلمات زبان مبدأ را به کلمه های معادل آن در زبان مقصد تبدیل نمایند. اما، این برداشت نادرستی است، برای آنکه برخی ترجمه تحت اللفظی برخی اصطلاحات اصلاْ معنا نخواهد داشت. ترجمه فرایند بسیار پیچیده ای است که طی آن لازم است عوامل زیادی مدنظر قرار بگیرند: ژانر و سبک متن اصلی، دانش زبانی مترجم، مهلت و زمان ترجمه و بسیاری موارد دیگر. نکات مفید زیادی به صورت آنلاین و آفلاین در دسترس هستند، با این حال، هر مترجمی شیوه و تکنیک مورد اعتماد خود را دارد، که براساس تجربه و زبان به آن دست یافته است. در این جا خلاصه ای از اساسی ترین نکات را ذکر می کنیم که می تواند برای مترجمین متن و مترجمین شفاهی قابل استفاده باشد.
♦ نکاتی برای ترجمه شفاهی
ترجمه شفاهی، همزمان، متوالی و درگوشی، را دشوارترین نوع ترجمه می شناسند. برای دست یافتن به نتایج عالی در این زمینه، انتظار می رود که یک مترجم شفاهی الف) دانش زبانی بالایی در زمینه های مختلف، ب) درک و تحلیل انتقادی اطلاعاتی که قرار است ترجمه شوند، ج) نحوه ی برجسته کردن عناصر اصلی متن را بداند، د) به طور پیوسته دانش واژگانی و… حرفه ای خود را غنا ببخشد. ویژگی های شخصی مترجم شفاهی، مانند واکنش سریع، تلفظ شفاف و صریح و ذهن روشن و به روز، جزو مهم ترین موارد هستند.
مهم ترین نکات لازم برای مترجمین شفاهی عبارت هستند از:
پیشاپیش با موضوع سخنرانی آشنا شوید.
نکات اصلی گفتار را یادداشت کنید، موقع ترجمه کمک مفیدی خواهد بود.
قبل از شروع ترجمه، توضیح و معنای اصطلاحات و کلمات مهم را پیدا کنید.
در ترجمه متوالی رابطه دوستانه ای را با سخنران ایجاد نمایید.
به یادداشته باشید که کلمات را به صورت مشخص و آشکار تلفظ کنید.
در پایان سخنرانی خلاصه ی کوتاهی را تهیه کنید، به شما کمک می کند تا نتایج را مشخص نمایید.
واکنش سریع داشته و آماده باشد که تحت شرایط سخت کار کنید.
از کار ترجمه خود لذت ببرید! فرصت دومی در کار نخواهد بود!
(در پایان باید توانسته باشید) یک پیام واضح را به مخاطبان زبان مقصد انتقال دهید.
♦ نکات مربوط به ترجمه متن
ترجمه نوشتاری با دیگر انواع ترجمه کاملاً متمایز می باشد. در نتیجه، در این جا دیگر نیازی به واکنش سریع نیست، می توانید به اندازه کافی از وقت خود استفاده کنید، خوب فکر کنید، گزینه های مختلف بهتر را انتخاب کنید، از دیکشنری استفاده کنید، با یک کارشناس مشورت نمایید و… مانند دیگر انواع ترجمه لازم است معنا و نغمه ی زبان مبدأ را انتقال دهید. همچنین، باید در ارتباط با زبان خیلی دقیق عمل کرده و وزن مناسب را به ویژگی های ادبی بدهید.
مهم ترین نکات برای مترجمین متن:
معنی متن را ترجمه کنید و نه کلمات آن را.
به هوش و ذکاوت خود اعتماد کنید، شاید هنگام ترجمه یک متن دشوار سودمندی خود را اثبات نماید.
از یک گویشور بومی یا کارشناس بخواهید تا ترجمه شما را بازخوانی کند تا طبیعی تر به نظر برسد.
هرگز پروژه ای را که می دانید در دایره توانایی های شما نیست قبول نکنید!
مهارت ها و تجربیات ترجمه به تدریج و در طول زمان حاصل می شوند، این را به خاطر داشته باشید!
وقتی که یک ترجمه حرفه ای ارائه می دهید، ریزه کاری های زبانی اهمیت پیدا می کنند.
یک ترجمه ی خوب ارزش صرف کردن وقت را دارد!
شیوه ی چینش مدارک و نوشته ها در یک کشور ممکن است در جایی دیگر غیر قابل فهم باشد.
سبک و سیاق اصلی نویسنده را تقلید کنید، که شاید شوخ طبع، پراطناب، دارای زبان کوچه بازاری یا زبان علمی و… باشد.