در مجلات علمی، چکيده مقاله هم معنی خلاصه است. اما در لغت نامه اين دو معنا تعريفی‌متفاوت دارند. بعضا در متون علمی هر دو به يک معنی بکار می روند. بطوريکه بعضی مجلات از يک لغت برای هر دو مفهوم استفاده می‌نمايند، البته اين روش فراگير نيست و بسياری مجلات بين چکيده و خلاصه مقاله تمايز قائل هستند. (معمولا چکيده مقاله ای که قبل از ارسال اصل مقاله برای يک مجله ارسال ميگردد، چکيده مقاله پيشين ناميده ميشود که با چکيدهای که در پايان مجلات آورده ميشود چکيده پسين تفاوت اساسی دارد).
چکيده مقاله قسمتی است که خواننده بعد از جذب شدن توسط عنوان مقاله به آن نگاه کرده و آنرا می‌خواند، چکيده علاوه بر کوتاه بودن بايد بطور معنی داری خلاصه شده و حاوی مطالب اصلی و مهمترين يافته های مسلم مقاله باشد.
بايد به مجله‌ای که می خواهيد برای آن مقاله بفرستيد نگاه کرده و طول متوسط چکيده ها رااز آن استخراج‌نمائيد، علاوه براين بايد به قسمت “توضيحاتی برای نويسندگان” رجوع کرده و اگر قوانين و ضوابط خاصی برای نوشتن چکيده در آن ذکر شده آنرا رعايت نمائيد. مثلا معمولاً گفته می شود که چکيده بايد بين صد تا صد و پنجاه کلمه باشد .
چکيده بايد حاوی بخشهای زير باشد:
– حقايق واصول بکار برده شده
– روشها
– نتايج اصلی
– اهميت نتايج و تعبير و تفسير آنها
چکيده مقاله بايد حاوی مطالب و حقايق يافت شده در کار تحقيقی، و مهمترين نتايج و ميزان اهميت کار انجام شده بوده ومعنی هر يک از يافته ها را بيان نمايد. نبايد در چکيده مطالبی رابيان نمود که در مقاله نيامده است بلکه بايديافته های مرتبط بامقاله را در برداشته و دقيق باشد .
نبايد در قسمت چکيده از عباراتی مثل “اهميت يافته ها در اين مقاله بحث شده است…” استفاده نمود زيرا اين‌عبارت و نظاير آن هيچگونه اطلاعاتی را به خوانندگان نمی دهند و غير مفيد هستند و فقط محدوديت استفاده از کلمات را برای شما بيشتر می کنند.(سقف150کلمه)- . بجای اينها بايد يافته ها راذکر نموده و بيان کنيد که چرا اين يافته ها مهم هستند .
چهار جزء اصلی هر چکيده عبارتند از :
1 – يافته هايتان ، يا چيزی که قصد يافتن آنرا داشته‌ايد. اين موضوع ممکن است قبلا در قسمت عنوان‌مقاله ذکر شده باشد.
2 – اگر روشهای بکار برده شده در کار تحقيقی جالب هستند توضيحی راجع به آنها ذکر کنيد در غير اينصورت لزومی به اينکار نيست .
3 – نتايج اصلی کار را همراه با تعابيراصلی آنها بصورت شفاف وواضح ذکرکنيد.هرگزنبا يد از توصيفات مبهم استفاده نمائيد. تعبير و تفسير از نتايج را براساس اهميت ، کاربرد و استنباط از آنها ذکر نمائيد .
4-حجم يک چکيده نبايد بيش از 150کلمه باشد.
هر يک از موارد فوق را حداکثر در چند جمله ذکر نموده و از کلمات اختصاری که در متن استفاده نموده‌ايدو يا خود آنها را مخفف کرده و به اختصار آورده ايد، در قسمت چکيده استفاده ننمائيد. در چکيده از اشکال و جداول استفاده ننموده و به‌آنها آدرس هم ندهيد. از عبارات ساده و مسلم همراه با مقادير و اعداد استفاده کنيد. مثلا بنويسيد:”هشتادوشش درصد ( 86%) بيماران بعد از درمان سلامت خود را به دست آوردند “
در چکيده جملات را طوری ننويسيد که نياز باشد به منبعی آدرس بدهيد ولی اگر لازم شد که درچکيده به منبعی آدرس دهيد بايد تمام مشخصات منبع يعنی: زمان چاپ ، نام نويسندگان، نام مجله و غيره راذکر کنيد .